بررسی واکنش درختان جنگلی نسبت به تغییرات اقلیمی و محیطی (مطالعه موردی: پارک جنگلی لویزان)

گیاهان بطور اعم و درختان بطور خاص نسبت به تغییرات اقلیمی و محیطی خود واکنش نشان می‌دهند. درختان میتوانند بمانند آرشیوی تغییرات محیطی محل رویش خود را حفظ نمایند. با وجود اینکه پارک‌های جنگلی شهری مورد مراقبت و آبیاری قرار می‌گیرند، همچنان تحت تأثیر عمومی تغییرات اقلیمی و محیطی هستند. در این تحقیق به‌منظور بررسی تفاوت واکنش درختان جنگلی نسبت به تغییرات اقلیمی و محیطی از روش گاهشناسی درختی (دندروکرونولوژی) استفاده شده است. محل مورد مطالعه پارک جنگلی لویزان در قسمت شمال تهران بوده و گونه‌های بررسی شده کاج، سرو، زبان‌گنجشک، اقاقیا و داغداغان می‌باشند. مدت زمان مورد بررسی از ابتدای کاشت این درختان تا سال 1390 می‌باشد. لازم به ذکر است که زمان کاشت درختان متفاوت است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان‌دهنده واکنش‌های متفاوتی است که درختان مورد مطالعه نسبت به تغییرات اقلیمی و محیطی از خود نشان داده‌اند. ضریب تعیین بالا در گونه‌های کاج و سرو و زبان‌گنجشک (ون)، نشانگر رابطه مناسب درون گونه‌ای بین نمونه‌های اندازه‌گیری شده است. گونه‌های اقاقیا و داغداغان همبستگی درون گونه‌ای پایینی دارند ولی در مقایسه با گونه‌های دیگر و با استفاده از آزمون پیرسون، رابطة معنی‌دار و همبستگی بالایی بین این دو گونه و گونه‌های دیگر بدست آمده است (جدول2). گونة سرو همبستگی مناسبی با گونه‌های دیگر از خود نشان نداده و روند تغییرات آن نیز متفاوت می‌باشد. اگرچه، عوامل اقلیمی بارش و دما به‌عنوان عامل عمومی حاکم بر کل مجموعه تأثیرگذار هستند، ولی در داخل پارک به دلیل شرایط میکروکلیما، عوامل دیگری مانند جهت شیب، درصد شیب، نزدیکی به مناطق شهری، خاک منطقه و آلودگی هوا تأثیرگذارتر بوده و فاکتور رشد را به شدت تحت تأثیر قرار داده‌اند.